Hồ sơ di cư Việt Nam do Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao công bố cuối tháng 10 đã thống kê các tỉnh thành đông công dân kết hôn với người nước ngoài năm 2023 gồm: Cần Thơ, Đồng Nai, Quảng Ninh, Hậu Giang, Kiên Giang, Tây Ninh, Bạc Liêu, Đồng Tháp, Hải Phòng và Sóc Trăng. Phần lớn trong số này là cô dâu Việt.
Với 6 địa phương trong danh sách, Đồng bằng sông Cửu Long có công dân kết hôn với người nước ngoài nhiều nhất nước.
Trong 10 tháng đầu năm 2023, cả nước có hơn 18.200 trường hợp kết hôn với người nước ngoài, gần 90% trong số này là nữ giới. Các quốc gia và vùng lãnh thổ đông công dân đăng ký kết hôn với người Việt là Đài Loan hơn 17.300; Hàn Quốc hơn 13.900; Mỹ gần 13.000 và Trung Quốc 5.300.
Nhiều nguyên nhân được báo cáo chỉ ra, đứng đầu là kinh tế. Kết hôn với người nước ngoài được xem là một trong những giải pháp thoát nghèo, tìm việc làm, nhất là với người từng đi làm việc ngoài nước. Thực tế cho thấy nhiều người sau thời gian kết hôn đã có tiền gửi về giúp gia đình xây dựng hoặc sửa sang nhà cửa, thêm vốn đầu tư cho kinh doanh, sản xuất.
Một số kết hôn với người ngoại quốc không phải vì nguyện vọng bản thân mà sức ép từ gia đình, báo hiếu cha mẹ. Nhiều gia đình khi chứng kiến người cùng làng xã lấy chồng nước ngoài "thành công" cũng muốn con cái hoặc bản thân như vậy. Một phần do người thân mai mối, giới thiệu bạn bè trong nước với người quen ở nước sở tại.
Đám cưới của một phụ nữ Việt và một người đàn ông Trung Quốc thông qua mai mối. Ảnh: SCMP
Những quốc gia mất cân bằng về giới cũng là đích đến của nhiều cuộc hôn nhân có yếu tố nước ngoài. Đơn cử Hàn Quốc ước tính 800.000 thanh niên sinh từ giữa những năm 1980 không tìm được đối tượng kết hôn. Tại Trung Quốc, tình trạng mất cân bằng giới tính suốt 40 năm khiến 30 triệu đàn ông khó lấy vợ.
Thống kê tại Hàn Quốc năm 2023 có 19.700 cuộc hôn nhân quốc tế thì 4.900 trường hợp là nam giới nước này kết hôn với cô dâu Việt Nam, chiếm 33,5%. Khoảng 16% - tức 792 cuộc là phụ nữ Hàn Quốc lấy chồng người Việt, đứng thứ ba sau Mỹ và Trung Quốc.
Giai đoạn 2017-2022, cả nước có hơn 84.600 trường hợp kết hôn có yếu tố nước ngoài. Số này giảm khoảng 27% so với những năm 2011-2016, một phần do ảnh hưởng của đại dịch.
Hồng Chiêu